Giá đồng đã kéo dài đà giảm lên tới 20% vào phiên giao dịch 30/7, sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump công bố mức thuế 50% đối với các sản phẩm đồng, nhưng không áp dụng với nguyên liệu thô.
Trong tuyên bố của mình, Nhà Trắng cho biết, thay vì áp thuế với đồng ở dạng nguyên liệu như tinh quặng (concentrate), đồng catốt (cathode) hay đồng phế liệu, chính quyền quyết định áp thuế 50% đối với các sản phẩm đồng đã qua chế biến, như dây, ống và tấm đồng.
Trước đó, giá đồng của Hoa Kỳ đã giao dịch cao hơn tới 28% so với giá tương lai chuẩn tại London, vì các thương nhân dự đoán mức thuế quan sẽ được áp dụng cho tất cả kim loại tinh chế nhập khẩu.
Quyết định này là bất ngờ mới nhất từ Tổng thống Donald Trump khiến đảo lộn thị trường đồng. Khi tổng thống Mỹ lần đầu tiên mở cuộc điều tra về thuế quan đồng vào đầu năm nay, giá đồng tại Mỹ đã tăng vọt so với phần còn lại của thế giới và gây ra một cuộc chạy đua vận chuyển kim loại này vào biên giới Mỹ để tránh thuế quan.
Sau đó, vào đầu tháng này, ông đã gây ra một đợt tăng giá khác trên thị trường đồng với thông báo rằng mức thuế sẽ là 50% - gấp đôi mức mà hầu hết những người tham gia thị trường mong đợi - khiến giá đồng tăng lên mức cao kỷ lục mới.
Các nhà phân tích cho rằng động thái loại trừ đồng tinh luyện - còn gọi là catốt - khỏi danh sách áp thuế có thể sẽ làm xáo trộn thêm dòng chảy thương mại kim loại này trên toàn cầu. Khối lượng đồng khổng lồ được vận chuyển đến Mỹ trong những tháng gần đây đã tạo ra một lượng dự trữ khổng lồ, hiện có thể được tái xuất.
Giá đồng lao dốc sau quyết định thuế quan của Hoa Kỳ (Nguồn: Trading Economics)
Động thái phân biệt giữa kim loại tinh luyện và sản phẩm bán chế biến trong chính sách thuế quan diễn ra sau hoạt động vận động hành lang từ ngành công nghiệp đồng, với một số bên chủ chốt cho rằng Hoa Kỳ không có đủ năng lực để thay thế toàn bộ lượng đồng nhập khẩu ngay lập tức.
Theo một bản thông tin từ Nhà Trắng, mức thuế này cũng sẽ áp dụng với hàm lượng đồng trong một số sản phẩm khác như phụ kiện đường ống, dây điện và các linh kiện, nhưng không tính trên toàn bộ giá trị sản phẩm.
Động thái này giúp bảo vệ các nhà sản xuất trong nước chuyên về linh kiện điện tử, phụ kiện ống nước và các sản phẩm từ đồng khác. Tuy nhiên, nó lại không mang lại lợi ích cho các công ty khai khoáng, luyện kim hay những doanh nghiệp đang muốn đầu tư mở rộng năng lực sản xuất trong nước.
Nhà phân tích Bob Brackett từ Bernstein chỉ ra rằng Mỹ hiện phụ thuộc vào nhập khẩu để đáp ứng hơn một nửa nhu cầu đồng tiêu thụ, trong khi chỉ có hai nhà máy luyện đồng đang hoạt động trong nước để xử lý tinh quặng. Việc xây dựng thêm nhà máy mới sẽ tiêu tốn hơn 5 tỷ USD và mất nhiều năm, vượt xa thời gian còn lại trong nhiệm kỳ hiện tại của Tổng thống Donald Trump. Chưa kể, hoạt động luyện đồng thường có biên lợi nhuận thấp.
Theo Nhà Trắng, thuế đồng cũng sẽ không được cộng dồn vào các loại thuế riêng biệt đánh vào ô tô nhập khẩu mà Trump đã áp dụng vào đầu năm nay.
