Ảnh minh họa
Liên minh châu Âu (EU) và Hoa Kỳ vừa đạt được một thỏa thuận thương mại mới có trị giá lên tới 750 tỷ USD, đánh dấu bước tiến quan trọng trong nỗ lực giảm phụ thuộc vào năng lượng Nga và tăng cường quan hệ kinh tế xuyên Đại Tây Dương.
Thông báo được Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đưa ra ngày 27/7, cho biết EU sẽ thay thế các nguồn khí đốt và dầu mỏ từ Nga bằng việc nhập khẩu một lượng lớn khí tự nhiên hóa lỏng (LNG), dầu thô và nhiên liệu hạt nhân từ Hoa Kỳ trong ba năm tới.
"Việc mua các sản phẩm năng lượng của Hoa Kỳ giúp đa dạng hóa nguồn cung ứng của chúng tôi và góp phần vào an ninh năng lượng của châu Âu," bà Von der Leyen nhấn mạnh. Theo bà, mục tiêu của EU là đạt được sự độc lập hoàn toàn khỏi nguồn hydrocarbon của Nga trước năm 2027.
Bên cạnh nội dung về năng lượng, thỏa thuận cũng bao gồm việc áp dụng mức thuế suất thống nhất 15% đối với phần lớn hàng xuất khẩu của EU sang Hoa Kỳ, bao gồm các lĩnh vực then chốt như ô tô, chất bán dẫn và dược phẩm. Hai bên cũng thống nhất áp dụng mức thuế "0 đổi 0" cho một số mặt hàng chiến lược như máy bay và linh kiện, hóa chất chuyên dụng, thiết bị sản xuất chất bán dẫn, nguyên liệu thô và một số nông sản.
Động thái này được xem là phần trong chiến lược dài hạn của EU nhằm bảo đảm an ninh năng lượng và ổn định nguồn cung nhiên liệu, trong bối cảnh châu lục vẫn còn phụ thuộc đáng kể vào năng lượng Nga bất chấp các nỗ lực cắt giảm sau xung đột Nga–Ukraine.
Trước đó, Ấn Độ – quốc gia nhập khẩu dầu lớn khác – cũng khẳng định khả năng linh hoạt nguồn cung trong trường hợp chịu tác động từ các lệnh trừng phạt thứ cấp đối với Nga. Bộ trưởng Dầu mỏ và Khí đốt Tự nhiên Ấn Độ, ông Hardeep Singh Puri, cho biết nước này vẫn tự tin đáp ứng được nhu cầu dầu mỏ nhờ vào các nguồn thay thế.
Thỏa thuận giữa EU và Hoa Kỳ được kỳ vọng sẽ định hình lại bản đồ thương mại năng lượng toàn cầu, đồng thời gia tăng ảnh hưởng kinh tế của Mỹ tại thị trường châu Âu trong bối cảnh địa chính trị tiếp tục biến động.
Khí đốt từ Nga sang EU giảm mạnh: từ chiếm khoảng 45% thị phần vào năm 2021, chỉ còn khoảng 18% vào năm 2024. Doanh thu từ năng lượng của Nga trong quý II/2025 giảm 18% so với cùng kỳ năm trước, thấp nhất kể từ khi xung đột diễn ra mặc dù khối lượng xuất khẩu quý này vẫn tăng nhẹ so với quý 1/2025.
