Bước tiến pháp lý, nâng cao quyền lợi người dân

Đề xuất sửa đổi này với mục tiêu giảm thủ tục rườm rà, phân quyền rõ ràng và tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển, giúp người dân tiếp cận bảo hiểm thuận tiện và minh bạch hơn.

Những điểm mới trong dự thảo luật

Mỗi ngày, hàng nghìn người dân đi lại, kinh doanh, hay chăm sóc sức khỏe đều đối mặt với các thủ tục bảo hiểm rườm rà, khiến việc tham gia bảo hiểm trở nên phức tạp. Nhận thấy thực tế này, Bộ Tài chính đang dự thảo sửa đổi Luật Kinh doanh bảo hiểm nhằm đơn giản hóa điều kiện kinh doanh, giảm thủ tục hành chính và tăng tính chủ động cho doanh nghiệp trong thiết kế sản phẩm.

Thị trường bảo hiểm Việt Nam trong giai đoạn 2022 - 2025 chỉ tăng trưởng khoảng 10% mỗi năm, thấp hơn so với tiềm năng. Nguyên nhân chính là các điều kiện kinh doanh còn ràng buộc, thủ tục hành chính phức tạp và việc áp dụng mô hình vốn trên cơ sở rủi ro (RBC) chưa hoàn thiện.

Việc cải cách này được kỳ vọng sẽ giúp doanh nghiệp mở rộng hoạt động, đồng thời phục vụ tốt hơn nhu cầu đa dạng của người dân. Theo Bộ Tài chính, các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thi hành hiện tại đã tạo khung pháp lý cơ bản, nhưng còn một số bất cập so với chủ trương phát triển kinh tế tư nhân và đồng bộ với các văn bản pháp luật mới như Luật Thanh tra, Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Dự thảo sửa đổi đề xuất cắt giảm và đơn giản hóa điều kiện kinh doanh tại nhiều điều luật, từ cấp phép thành lập và hoạt động doanh nghiệp bảo hiểm, tiêu chuẩn đối với người quản lý, người kiểm soát, đến điều kiện hoạt động đại lý, môi giới bảo hiểm và dịch vụ phụ trợ.

Thủ tục hành chính liên quan đến đăng ký nguyên tắc tách nguồn vốn chủ sở hữu và nguồn phí bảo hiểm của doanh nghiệp phi nhân thọ cũng được rút ngắn, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí.

Dự thảo luật tăng cường phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương trong quản lý chi nhánh, văn phòng đại diện và địa điểm kinh doanh của doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm, chi nhánh nước ngoài tại Việt Nam và doanh nghiệp môi giới bảo hiểm.

Ngoài ra, dự thảo tháo gỡ những khó khăn cụ thể như phương pháp và cơ sở tính phí bảo hiểm xe cơ giới, quy định thông báo công khai thông tin và các hình thức chi nhánh tương đương.

Các nội dung khác bao gồm áp dụng song song mô hình vốn trên cơ sở rủi ro và biên khả năng thanh toán, điều chỉnh hoạt động thanh tra, nguyên tắc đảm nhiệm chức vụ, bổ nhiệm Chủ tịch HĐQT, HĐTV, Giám đốc, Tổng giám đốc, chuyên gia tính toán tại thời điểm cấp phép và chuyển đổi chứng chỉ đại lý bảo hiểm.

Lợi ích thực tiễn cho doanh nghiệp, người dân

Theo bà Nguyễn Thùy Linh, Giám đốc một doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ tại Hà Nội: “Việc sửa đổi luật sẽ giúp chúng tôi chủ động hơn trong thiết kế sản phẩm mới, giảm bớt các thủ tục phức tạp trước đây. Điều này đồng nghĩa với việc chúng tôi có thể nhanh chóng đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng, từ bảo hiểm xe cơ giới đến bảo hiểm sức khỏe hay bảo hiểm doanh nghiệp nhỏ”.

Với những thay đổi này, doanh nghiệp sẽ tiết kiệm thời gian và chi phí vận hành, nâng cao năng lực cạnh tranh và linh hoạt hơn trong thiết kế sản phẩm. Bên cạnh đó, người dân cũng được hưởng lợi trực tiếp: Thủ tục mua bảo hiểm nhanh gọn, minh bạch, và có nhiều lựa chọn sản phẩm hơn.

Anh Nguyễn Văn Hải (30 tuổi, Hà Nội là khách hàng thường xuyên mua bảo hiểm xe máy) cho biết: Trước đây việc mua bảo hiểm thường mất nhiều thời gian do phải đi lại nhiều lần để hoàn tất các thủ tục giấy tờ;

Thủ tục rườm rà không chỉ làm mất thời gian mà còn gây khó khăn cho những người không có điều kiện linh hoạt về công việc hoặc khoảng cách di chuyển. Anh Hải khẳng định, nếu luật mới giúp doanh nghiệp thực hiện nhanh hơn, anh có thể tham gia bảo hiểm trong vài ngày và yên tâm hơn khi sử dụng dịch vụ.

Chung quan điểm, bà Trần Thị Lan, 40 tuổi, sống tại Hải Phòng cho biết, việc mua bảo hiểm sức khỏe cho cả gia đình trước đây thường mất nhiều thời gian và công sức.

“Tôi phải tìm hiểu thông tin từ nhiều nguồn, đi lại nhiều lần để nộp hồ sơ và ký hợp đồng. Thủ tục phức tạp, giấy tờ rườm rà khiến tôi mất cả tuần mới hoàn tất một gói bảo hiểm cho cả gia đình”, bà Lan chia sẻ.

Theo bà Lan, những bất cập này không chỉ gây phiền phức mà còn khiến nhiều gia đình e ngại tham gia bảo hiểm sức khỏe, đặc biệt là những người bận rộn hoặc ở xa các trung tâm bảo hiểm. “Thậm chí có lần tôi suýt bỏ lỡ thời hạn tham gia gói bảo hiểm mới vì phải đi lại nhiều lần để bổ sung giấy tờ”, bà Lan nói.

Luật sư Bùi Quang Thu - Đoàn Luật sư Hà Nội nhìn nhận, sự thay đổi này vừa giảm gánh nặng thủ tục cho doanh nghiệp, vừa bảo đảm quản lý rủi ro của cơ quan Nhà nước. Khi doanh nghiệp được phép chủ động hơn, thị trường sẽ phát triển đa dạng hơn, tăng cạnh tranh lành mạnh và người dân được hưởng lợi trực tiếp.

Ông Bùi Quang Thu lấy ví dụ, trước đây một doanh nghiệp muốn mở chi nhánh mới tại tỉnh lẻ có thể mất đến 6 tháng để hoàn tất thủ tục, trong khi dự thảo luật mới cho phép rút thời gian còn khoảng 2 đến 3 tháng. Điều này giúp doanh nghiệp triển khai nhanh hơn và người dân tiếp cận bảo hiểm thuận tiện hơn.