Liên quan vụ việc người dân bị thu hồi đất thực hiện dự án Đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc (TP Quảng Ngãi) bức xúc vì phải đóng hàng trăm triệu đồng tiền chênh lệch giữa nơi có đất bị thu hồi và nơi tái định cư, phóng viên Báo Người Lao Động đã vào cuộc tìm hiểu, phát hiện nhiều sự việc cần được làm rõ.
Theo UBND TP Quảng Ngãi, việc đưa ra mức giá đền bù 779.000 đồng/m2 đất ở cho người dân có đất bị thu hồi ở dự án Đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc được Hội đồng thẩm định thống nhất thông qua trên cơ sở đề xuất của Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) TP Quảng Ngãi và Tổ giúp việc (cho Hội đồng thẩm định).
Ông Nguyễn Chúc - 86 tuổi, một hộ dân có đất bị thu hồi bức xúc vì giá đền bù quá thấp, trong khi mức tiền để nhận một lô tái định cư quá cao
Cụ thể, Phòng TN-MT TP Quảng Ngãi đã ký hợp đồng với Công ty CP Thẩm định giá và Dịch vụ tài chính Đà Nẵng (có trụ sở tại TP Đà Nẵng) để xác định giá đất cụ thể tính tiền bồi thường khi thu hồi đất đối với dự án Đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc.
Tổng số thửa cần xác định giá đất cụ thể 60 thửa, diện tích 6.452m2, thuộc tờ bản đồ số 9, 10 xã Tịnh An, TP Quảng Ngãi. Đơn vị thẩm định giá áp dụng phương pháp so sánh.
Đơn vị thẩm định được Văn phòng Đăng ký đất đai – Chi nhánh TP Quảng Ngãi cung cấp một số hợp đồng chuyển nhượng như các thửa đất 439 (diện tích 100,9m2), tờ bản đồ 21, thửa 632 (diện tích 115m2) và thửa 633 (diện tích 126,2m2) tờ bản đồ số 20 (đều có địa chỉ ở xã Tịnh An, TP Quảng Ngãi), có giá trị chuyển nhượng theo hợp đồng thửa 439 là 80 triệu và thửa 632, 633 đều 100 triệu.
Ông Trà Thanh Danh, Chủ tịch UBND TP Quảng Ngãi, khẳng định viện áp dụng mức giá đền bù và tái định cư cho người dân có đất bị thu hồi đúng quy định pháp luật
Căn cứ giá trị chuyển nhượng hợp đồng các thửa trên, sau khi tính toán, so sánh, đơn vị giám định kết luận: giá đất tại nông thôn khu vực 3, vị trí 4 (đất ở các vị trí khác còn lại trên địa bàn xã) là 779.000 đồng/m2.
Theo đơn vị thẩm định, tại thời điểm thẩm định giá (tháng 12-2024), tư vấn không thu thập được thông tin tại khu vực có cùng điều kiện với tài sản định giá (đất mặt tiền đường nội thôn rộng từ 3m trở lên thuộc thôn An Phú và xóm Tân Lập, thôn Ngọc Thạch). Do đó, tư vấn sử dụng các thông tin tọa lạc đất mặt tiền đường rộng từ 2m đến dưới 3m thuộc địa bàn xã có nhiều yếu tố tương đồng.
Điều đáng nói, vị trí các thửa đất để đưa ra so sánh đều nằm sâu trong các thôn, xóm trên địa bàn xã Tịnh An. "Các thửa đất này dân buôn bán chúng tôi hay nói vui chẳng khác nào ở "hóc bà tó". Trong khi đất ở đảo Ngọc có giá trị lớn hơn rất nhiều. Không thể lấy hợp đồng chuyển nhượng ở nơi giá trị thấp để so sánh, làm cơ sở định giá đất ở đảo Ngọc được. Hai vị trí này trên thị trường chuyển nhượng có giá trị cách nhau rất xa" - ông Nguyễn Vũ, một người nhiều năm tham gia mua bán đất ở địa bàn xã Tịnh An, cho biết.
Vị trí tái định cư cho nhiều hộ dân có đất bị thu hồi dự án Đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc
Cũng theo ông Vũ, trước khi UBND tỉnh Quảng Ngãi có chỉ đạo Thanh tra việc tách thửa đất ở đảo Ngọc, việc mua bán chuyển nhượng ở đây rất "sốt", với giá thị trường trung bình 500-600 triệu đồng/thửa đất ở (có diện tích bằng hoặc trên 100 m2).
"Tuy nhiên, sau khi UBND tỉnh Quảng Ngãi có chỉ đạo Thanh tra việc tách thửa, mọi giao dịch chuyển nhượng của người dân ở đây cũng vô cớ bị tạm dừng nhiều tháng qua" - ông Vũ cho biết.
Theo một chuyên gia làm công tác định giá, một trong những nguyên tắc thẩm định giá đất là cần phải điều tra, khảo sát, thu thập tổng hợp thông tin về thửa đất, khu đất cần định giá. Đồng thời theo Khoản 1, điều 158, Luật Đất đai 2024, đơn vị thẩm định giá phải định giá đất theo nguyên tắc thị trường, đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho người dân có đất bị thu hồi.
Hiện việc thi công dự án Đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc phải tạm dừng do vướng mặt bằng
"Điều tra, khảo sát, thu thập thông tin ở đây được hiểu là thu thập thông tin về thị trường, giá đất tại nơi muốn định giá. Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì TP Quảng Ngãi lại lựa chọn đơn vị thẩm định có trụ sở ở Đà Nẵng. Đơn vị thẩm định nhiều khả năng không am hiểu địa phương nên không biết giá đất đảo Ngọc khác biệt với trong xóm, dù nằm cùng xã. Việc này khó đảm bảo nguyên tắc thẩm định theo giá thị trường" - chuyên gia này nói.
Cũng theo vị chuyên gia làm công tác thẩm định, đảo Ngọc nhiều tháng qua không có phát sinh giao dịch mua bán, tại sao đơn vị thẩm định không làm các phương pháp khác, đảm bảo công bằng cho người dân có đất bị thu hồi và lợi ích của Nhà nước...
Như Báo Người Lao Động thông tin, nhiều hộ dân có đất bị thu hồi tại dự án Đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc bức xúc khi giá đền bù đất ở chỉ 779.000 đồng/m2, trong khi giá đất tại vị trí tái định cư lên đến 8,2 triệu/m2. Người dân ở đây muốn có đất tái định cư phải đóng hàng trăm triệu đồng chênh lệch, trong khi đa phần người dân có đất bị thu hồi đều là những nông dân, công nhân...