Sầu riêng Việt thêm “visa” sang Trung Quốc

Mới đây, Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) đã chính thức phê duyệt thêm 829 mã số vùng trồng và 131 mã số cơ sở đóng gói (CSĐG) sầu riêng của Việt Nam. Đây được xem là bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy xuất khẩu chính ngạch sầu riêng sang thị trường tỷ dân.

Theo Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), việc mở rộng danh sách được cấp mã số sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương và doanh nghiệp Việt Nam gia tăng xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc. Tuy nhiên, các đơn vị liên quan cần nghiêm túc tuân thủ các quy định về kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm để đảm bảo hoạt động xuất khẩu bền vững.

Theo Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, việc mở rộng danh sách được cấp mã số sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương và doanh nghiệp Việt Nam gia tăng xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc.

Từ năm 2022, sau khi Nghị định thư về kiểm dịch thực vật đối với sầu riêng tươi giữa Việt Nam và Trung Quốc được ký kết, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã làm việc với các địa phương trồng sầu riêng trên cả nước để phổ biến quy định và hướng dẫn xây dựng vùng trồng, cơ sở đóng gói đạt chuẩn. Tính đến nay, phía Việt Nam đã gửi hồ sơ 1.604 vùng trồng và 314 CSĐG tới GACC, trong số đó, 708 vùng trồng và 168 CSĐG đã được phê duyệt. Tuy nhiên, một số mã số đã bị tạm dừng do vi phạm trong quá trình xuất khẩu.

Việc được GACC phê duyệt thêm gần 1.000 mã số là kết quả của quá trình phối hợp chặt chẽ giữa Bộ Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam với cơ quan chức năng Trung Quốc. Đồng thời, đây cũng là minh chứng cho nỗ lực tăng cường năng lực giám sát, truy xuất nguồn gốc và đảm bảo an toàn thực phẩm trong chuỗi giá trị sầu riêng xuất khẩu.

Đáng chú ý, từ đầu năm 2025, Trung Quốc tăng cường kiểm soát chất lượng sầu riêng nhập khẩu, với các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về kiểm dịch, dư lượng cadimi, vàng O và truy xuất nguồn gốc. Chính điều này đã khiến nhiều lô hàng Việt Nam không đạt chuẩn bị trả về, tạo ra sự đứt gãy trong chuỗi tiêu thụ.

Trong bối cảnh đó, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy đã chỉ đạo các đơn vị chức năng thực hiện loạt giải pháp trước mắt và lâu dài nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy xuất khẩu sầu riêng. Ông nhấn mạnh: "Sầu riêng là một mặt hàng xuất khẩu chủ lực sang một thị trường cũng chủ lực, do vậy phải rất khẩn trương, nhanh chóng hoàn thiện cơ sở pháp lý, quy chuẩn, tiêu chuẩn, quy trình, thủ tục".

Văn phòng Chính phủ cũng đã có văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó thủ tướng Trần Hồng Hà liên quan đến thông tin báo chí phản ánh về vấn đề "Sầu riêng vẫn loay hoay giải quyết chất vàng O".

Ngày 21/5, Văn phòng Chính phủ cũng đã có văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó thủ tướng Trần Hồng Hà liên quan đến thông tin báo chí phản ánh về vấn đề "Sầu riêng vẫn loay hoay giải quyết chất vàng O". Chỉ đạo nhấn mạnh rằng sự sụt giảm xuất khẩu sầu riêng không chỉ là vấn đề chất lượng, mà còn cho thấy hệ lụy từ một quá trình phát triển thiếu bền vững.

Trong khi Thái Lan quản lý bài bản từ gốc đến ngọn, thì sản xuất sầu riêng tại Việt Nam vẫn chủ yếu dựa vào kinh nghiệm truyền miệng của nông dân. Quy trình kỹ thuật, danh mục phân bón – đặc biệt những loại có thể chứa cadimi – chưa được công bố rộng rãi. Điều này gây khó khăn lớn cho doanh nghiệp khi thu mua từ nhiều nguồn, dẫn đến chất lượng không đồng đều và khó kiểm soát dư lượng.

Để hỗ trợ doanh nghiệp, hiện cả nước đã có 12 phòng kiểm định cadimi và 8 phòng kiểm định chất vàng O đủ điều kiện xét nghiệm sầu riêng xuất khẩu. Đây là nền tảng quan trọng giúp doanh nghiệp chủ động kiểm tra chất lượng, đáp ứng yêu cầu phía Trung Quốc, đồng thời góp phần nâng cao uy tín của nông sản Việt trên thị trường quốc tế.